wtorek, 12 lipca 2011

Kierunek: Skandynawia

Północ Europy od dawna uważana jest za mekkę dla osób poszukujących spokoju i harmonii. Wędrówki z dala od cywilizacji, spływy kajakowe, norweskie fiordy, monumentalne góry, czy zwiedzanie okolic, w których dziko żyją niedźwiedzie, są pociągającą wizją wypoczynku w Skandynawii. W kolejnej odsłonie Wakacyjnego Przewodnika Po Wystawach zachęcamy Państwa do wyprawy śladami najciekawszych ekspozycji w ważniejszych centrach sztuki w Szwecji i Norwegii.

Na początek proponujemy odwiedzenie Moderna Museet w Sztokholmie, gdzie po raz pierwszy od 1960 roku możemy oglądać retrospektywną ekspozycję przedstawiającą wielowymiarową twórczość Siri Derkert. Derkert jest pionierką sztuki szwedzkiej XX wieku. Jej wczesne, kubistyczne obrazy związane są z międzynarodowym modernizmem, podczas gdy późniejsza praca dla metra Östermalmstorg wyznaczyła radykalną zmianę w podejściu do sztuki publicznej. Jej prace w przestrzeni publicznej związane są z feminizmem, czy ruchem na rzecz pokoju - kwestiami, które istotne są zarówno dziś, jak i pokolenia wcześniej. Na wystawę dzieł Siri Derkert składają się prace z wczesnej młodości artystki, obrazy kubistyczne, rysunki mody z 1910 roku, głęboko psychologiczne portrety dzieci i dorosłych, orazi eksperymenty z wykorzystaniem materiałów takich jak beton, glina, czy żelazo.


Kolejną kobiecą ekspozycją w sztokholmskim Moderna Museet, jest wystawa prezentująca Klary Liden. Liden zanim zaczęła zajmować się sztuką, studiowała architekturę. Pasję planowania urbanistycznego połączonego ze społecznym aktywizmem, artystka przekłada na tworzone przez siebie akcje performatywne, filmy i duże instalacje. Jej działania można opisać jako poszukiwanie fizycznych i mentalnych barier w miejskiej przestrzeni -zarówno prywatnej, jak i publicznej. Jej projekty obejmują między innymi budowę miejsca do mieszkania stworzonego w całości z odpadków z dna Sprewy w Berlinie, czy konstruowanie obrazów z fragmentów plakatów reklamowych.

Opuszczając Sztokholm pamiętajmy o obowiązkowym punkcie na mapie Szwecji – w imponującym Muzeum Narodowym prezentacja historii skandynawskiego designu. Pośród ekspontów zobaczymy prace charakterystyczne dla szwedzkiego ruchu designerskiego lat 50', wczesnego wzornictwa lat 40', czy meble w stylizycji pop artu.

Będąc w Malmö, nie można ominąć ekspozycji jednego z najbardziej znanych i innowacyjnych artystów XX wieku- Marcela Duchampa. Jego słynna Fontanna została uznana za najbardziej wpływową pracę wykonaną po 1900 roku. Muzeum Sztuki Współczesnej w Malmö posiada jedną z najlepszych na świecie kolekcji ready-mades Duchampa. Artysta uknuł ten termin do opisania obiektów, które wybrał jako gotowe dzieła sztuki. Aktualna ekspozycja zawiera 14 prac spośród fascynującej twórczości tego orędownika sztuki otwartej, gdzie interpretacja widza przyczynia się do aktu twórczego.

Nie oddalając się daleko zarówno w przestrzeni galeryjnej, jak i okresie historii sztuki, proponujemy Państwu wystawę prezentująca wczesną sztukę modernistyczną w Moderna Museet w Malmö. Na ogromną ekspozycję skaładają się prace takich artystów jak Pablo Picasso, Georges Braque, Henri Matisse, Wassily Kandinsky, Siri Derkert, Sonia Delaunay, Edvard Munch, czy Ernst Ludwig Kirchner.

Przenosząc się do Oslo, zachęcamy Państwa do spaceru ścieżkami parku zaprojektowanego przez Gustava Vigelanda, składającego się z 212 rzeźb z kamienia i brązu. W jego twórczości odnajdujemy przedstawienia postaci owianych poetycką aurą. Ludzkie ciało jest dla niego przede wszystkim nośnikiem czystych emocji - miłości, niepokoju, tęsknoty, strachu. Cielesność jest u Vigelanda pretekstem do pogłębionej refleksji nad kondycją człowieczeństwa, nad istotą więzów rodzinnych, stosunkiem społeczeństwa do osób starszych, nad tematem macierzyństwa. We właściwy sobie sposób podejmuje zagadnienie erotyzmu, uzyskując kompozycje niezwykle zmysłowe, podobne w wyrazie do niektórych rzeźb August'a Rodin'a, którego notabene był uczniem.

Na zakończenie spaceru szlakiem najciekawszych ekspozycji w północnej Europie, proponujemy Państwu odwiedzenie Muzeum Muncha w Oslo, w którym aktualnie można oglądać ekspozycję obejmującą najbardziej atrakcyjne dzieła z kolekcji, w tym obrazy i grafiki. Na wystawie podziwiać można zarówno dobrze znane wszystkim prace, jak „Krzyk”, „Głos”, „Madonna”, czy „Metabolizm”, jak i mniej znane malarstwo przedstawiające letni ogród Muncha w Ekely. Publiczność będzie miała okazję zmierzyć się z twórczością ekscentrycznego artysty, który przez swoje prace starał się przedstawić, jak wyjaśnić sens życia w sposób zrozumiały dla wszystkich. „Nie maluję tego co widzę, ale co widziałem”, powiedział kiedyś Munch. Artysta w swoich obrazach nieustannie przeformułowywał ważne wydarzenia z własnego życia za pomocą coraz to nowszych środków artystycznej ekspresji. To właśnie odwołania do przeszłych doświadczeń artysty są przewodnim motywem wielu prac prezentowanych na tej retrospektywnej wystawie.

Justyna Kiraga
Katarzyna Kucharska

Siri Derkert , 28.05.2011- 04.09.2011, Moderna Museet, Sztokholm

Klara Liden, 14.05.2011- 09.10.2011, Moderna Museet, Sztokholm

Marcel Duchamp, 19.03.2011- 11.09.2011, Moderna Museet, Malmö

Wczesny Modernizm, 19.03.2011- 02.11.2011, Moderna Museet, Malmö

Masterpieces, Munch, 06.05.2011- 21.08.2011, Munch Museum, Oslo

Fot.1. Ernst Ludwig Kirchner, Marzella, olej na płótnie, 1909
Fot.2. Klara Liden, "Straszny Manewr", instalacja, 2007

Fot.3. Edvard Munch, "Sen nocy letniej: Głos", olej na płótnie, 1893

http://www.napiorkowska.pl/

1 komentarz: